Sahibinden Sıfır Kilometre
Bodrum Kalesi
Restorasyonunun bir kısmı tamamlanan Bodrum Kalesi 18 Mayıs’ta bu haliyle ziyarete açıldı. Görüldü ki eski alıştığımız Bodrum Kalesi’nden eser kalmamış… Ziyarete açılan kısımlarda görülecek gezilecek herhangi bir şey kalmadığı gibi eskinin dolu dolu kalesi bugün sadece temizlenmiş duvarların görülebildiği, çıplak duvar sergisinden öteye gitmeyen bir gezinti alanı olmuş.
Bodrum Kalesi ve Bodrum Kalesi içinde yer alan Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi 2017 yılında köklü bir restorasyon amacıyla ziyarete kapatılmıştı.
Restorasyon çalışmalarının bir kısmı devam ederken, geçtiğimiz 18 Mayıs Dünya Müzeler Günü’nde yenilenen bölümler hizmete açıldı.
Hemen belirtelim ki açılan bölümler sadece kaleye ait bölümler oldu. İçinde önceden mevcut olan, Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi’ne ait ve Bodrum Kalesi’ne çok büyük değerler katan sergileme alanlarının hepsi kaldırılmıştı.
Sergi alanları yeni projeye göre kalenin içindeki henüz kazıları tamamlanmamış araziye yeniden yapılmak isteniyordu. Bunun iptali için Türkiye Mimarlar Odası tarafından açılan dava Muğla 2. İdare Mahkemesince kabul edildi. Bu yüzden yeni müze binası için faaliyetler durduruldu. Şu anda Bodrum Kalesi’nin kuzey hendeği yanında depolanan müze varlıklarının hiçbiri sergilenemiyor.
TMMOB Bodrum İlçe Koordinasyon Kurulu Sekreteri Şahabettin Doğan “Bodrum Kalesi’nde bilimsel bir plan dahilinde restorasyon yapılmasına karşı değiliz. Ama burası birinci derece arkeolojik SİT alanı ve kalenin ortasına radye temel üzerine çelik konstrüksiyon bir
teşhir salonu yapmak istediler.
Oysa bunun altında Kral Mausolos’un sarayının temeli bulunuyor. Biz buna dava açmıştık. İmalat sürüyordu. Mahkeme kararının yıkımdan sonra gelmesinden korkmuştuk ama örnek bir karar geldi ve sevindik” dedi.
Bodrum Kalesi’nde şu an restorasyonlar devam ediyor ama yeni binaların yapımı ve bunlar için yapılacak yıkım ve hafriyat çalışmaları durmuş vaziyette.
Restorasyonu yapılan kalenin yaklaşık 3/2’lik bölümü halen kapalı. Kale alelacele küçük bir bölümüyle hizmete açıldı ama girişte asılan panoda göreceğiniz “Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi” panosu sizi yanıltmasın Bodrum Kalesi’nde müzeden şu anda yalnızca yaklaşık 50 kadar eser eski “Cam Salonu”nda sergileniyor.
Bodrum Tarihinden Yüzlerce Sayfa Eksildi
Eski muhteşem “Cam Batığı” Salonu yerine uyduruk bir sergileme açılmış
Bodrum, Bodrum’a dair Ne Varsa rehber kitabının yazarı Necip Damar, “350 sayfalık rehber kitabımın 100 sayfaya yakını Bodrum Müzesi’ne aitti. Kitabımın yeni baskısında müzeyle ilgili bu bölümleri kaldırıyorum. Bodrum’un tarihinden 100 sayfalık bir anlatımım yok oldu. Tarihten yaprakları silmek bu denli kolay olmamalı” diyerek duygularını dile getirdi.
Bodrum Kalesi’nin çok küçük bir bölümü şu an gezilebiliyor ve gezilebilen alanlarda ise dikkat çekici hiç bir şey yok. Adeta donanımsız sıfır kilometre sahibinden bir araç gibi pırıl pırıl bir kale. Ama ruhsuz ve heyecansız.
Eskilere dönerek kalenin her bir karışında 1960 lardan bu yana büyük bir emeği olan Emekli Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi Müdürü Oğuz Alpözen’den kalenin son durumu için fikirlerini sorduğumuzda;
“Bodrum Kalesi için El Fatiha”
“Bodrum Kalesi için söylenecek tek bir şey var o da ruhuna Fatiha okumak. Başka bir şey söyleyemiyorum ve büyük bir teessür duyuyorum. O müze 1995 yılında Avrupa‘da Yılın Müzesi Yarışması “Özel Övgü” ödülünü almış bir müzeydi. O güzelim gezinti yollarını ahşapla kaplamışlar. Çok yazık”
diyerek üzüntülerini dile getirdi Alpözen.
İçi tamamen boştılmış eski “İspanyol Chapel”i binası
Bodrum ve özellikle Karia’lılar hakkında yazdığı kitaplarla tanınan Arkeolog Canan Küçükeren ise:
Binlerce insanı gururla gezdirdiğim Kale yok artık.
“Yüreğim kanıyor, bir arkeolog ve profesyonel rehber olarak yüzlerce kez gittiğim ve binlerce insanı gururla gezdirdiğim Kale yok artık.
Mecbur kalmazsam gidemem artık. Ve sen Bodrum, ağla kaderine.
Büyük İskender’in istilasından binlerce sene sonra yapılan bu hıyanete…” diyerek sözlerine başlıyor
arkeolog Canan Küçükeren…
Bodrum’da yaşayan arkeolog, yazar ve profesyonel tur rehberi Canan Küçükeren 19 Mayıs günü ziyarete açılan Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi’ndeki restorasyon ve onarım çalışmalarını yerinde inceleyip, araştırdıktan sonra, isyan ederek:
“Çok Üzgünüm Güzelim Kale Herkesin Gözü Önünde
Katledildi.”
“Çok üzgünüm çoook.
Bodrum’un güzelim Kalesi herkesin gözü önünde katledildi ve bir tarih göz göre göre yok edildi.
Bodrum’a değer katan, güzelliğine güzellik katan, Bodrum’un incisi Kale bir hiç uğruna bitirilirken bir taş mekân olarak ruhsuz, renksiz ve üzgün kalakaldı.
Hani nerede o yaşayan Kale? Ağaçlarıyla, kuşlarıyla, firavun tavuklarıyla, rengârenk çiçekleri, begonvilleri, kaktüsleri ve tavus kuşlarıyla?
Hani nerede Sualtı Arkeolojisini hem sevdiren hem de gezerken öğreten o muhteşem sergilemeler? Hani nerede Uluburun Batığı ki açıldığında National Geographic’e özel baskı çıkartan?” dedi.
Salonlar Nerede?
Canan Küçükeren batık salonlarının da akıbetini sordu “ Nerede Roma gemisi, Tektaş Batığı? Tatlı su kayığı? Hani nerede Kraliçe Ada, Karia’nın güçlü kadını, canlanmış bedeni ve takılarıyla? Nerede amforaları gösteren değil, öğreten sergileme? Geçmişi yaşatan ve o günün ticaretini değerleriyle anlatan Sikke Galerisi?
Hani nerede şövalyeleriyle İngiliz Kulesi? Sağlığı simgeleyen İspanyol Kulesi? Alman Kulesi? Hani nerede o korkunç Zindan, çocuklar ki görmeye can atan? Hani nerede o güzelim camlar? Kütüphanesine, laboratuvarlarına dev kauçuk ağacına, begonvillerine kadar mı katledilir mi her şey? Allah’ım güzel olan her şeyi yok etmek mi misyonumuz?
Bodrum’un yöneticileri, Kale çalışanları, bizler ve yerel halk, hiç mi hiç yok sorumluluğumuz her şey göz önünde yok edilirken?
Hiç mi değeri yok, yazık değil mi ilmik ilmik, dokuma bir halı gibi 41 senede ortaya çıkan emeğin, alın terinin? Ne istediniz Kale’den? Neydi amacınız binlerce doları harcarken? Ne düşündünüz dünyanın en güzel müzelerinden biri olma onurunu kazanan ve uluslararası ödüller alıp ülkeye değer katan bir değeri yok ederken? Keyifle interaktif gezilen bir kaleyi nasıl da sıradanlaştırdınız? Yüreğim kanıyor bir arkeolog ve profesyonel rehber olarak yüzlerce kez gittiğim ve binlerce insanı gururla gezdirdiğim Kale yok artık.
Mecbur kalmazsam gidemem artık.Ve sen Bodrum, ağla kaderine,
Büyük İskender’in istilasından binlerce sene sonra yapılan bu hıyanete” dedi.
Giriş 40 TL.
Neyin karşılığı?
Bodrum Kalesi’ni gezecekler için girişte 40 TL ücret alınıyor. Alınan bu para karşılığında size birşey sunulmuyor kalede. Boş duvarlar, yollar ve deniz manzarası…
Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi deniyor ama öyle bir şey yok, aldanmayın…
Beşyüz yıldan eski bir geçmişe sahip Bodrum Kalesi’nin önüne yapılan gişe ile kalenin girişindeki bahçede yer alan satış standları, tuvaletler ve kafeteryalar tek düzen prefabrik konteynerlardan yapılmış. Ne tarihsel olarak kaleyle bir bağı var ne de estetik.
Oysa 2019 yılında olduğumuzu unutmayalım. Star Wars için geçtiğimiz ay içinde Los Angeles Disneyland’da açılan bölüme bir göz atalım, feyz alalım. Standlarına, satış alanlarına ve ek binalarına, çevre düzenlemesine şöyle bir göz atarsak neler yapılabileceğini görmüş oluruz.
Eski Bodrum Kale’sini Çok Özleyeceğiz.
Eski Bodrum Kalesi’ni, İngiliz Kulesi’ni daha çok özleyeceğiz gibi görülüyor. Orada kapıları açarak bizleri karşılayan şövalyeleri. yapılan güzel düğün törenlerini, heyecanla bizleri karşılayan Oğuz Alpözen’i unutmak mümkün mü.
